Ord la Gasetta Romontscha dils 18 da december 1919:

Ei vegn segiramein ad intressar biars lecturs della Romontscha ded udir ina gada dus plaids sur il far e menar neutier il „fein a pastg“ ne „fein selvadi“ ord ils quolms de Tujetsch. La cuzzonta bial’ aura della stad vargada ha facilitau nonn fetg il far fein a pastg, il qual ei ussa tier la presenta scartezia de pavel dublamein d’ engrau.

Senza quintar il fein pli damaneivel, che ha saviu vegnir mess direct els clavaus de casa, aclas ne quolms e che representass segiramein aunc in fetg grond quantum, ei vegniu fatg uonn els quolms pIi dalunsch 300— 350 faschs fein a 2—3 cetners l’in, che representa sin fundament dils aults prezis corrents de fein ina valeta de buca meins che 20,000 fr. De remarcar ei cheu, che la gronda part de quei fein crescha en la pézza sin las pli teissas palas e ston ils umens en general haver si carpialas de segar. Buca ina leva ed emperneivla lavur.

L’ emprema mesadat de December ei quei fein da pli dalunsch vegnius menaus a casa. Quei daventa en general sin fundament dil ludeivel principi de segidar in lauter e tenor il proverbi: „oz a ti, damaun a mi“, e quei tut per caritat, per in bien engraziament e mintgamai ina buna marenda. Oz sin in quolm e damaun sin l’auter han aschia ils umens de Tujetsch en pli grondas ne pli pintgas compagnias segidau in lauter el menar a casa il fein. La pli gronda schlittada (mintg’ um ha sia schliusa) ne expediziun per ir per „fein a pastg“ ei daventada uonn ils 12 de December, tier la quala ca. 60 umens ein stai envidai per ir per fein a pastg en vall Cornera. Schege ch’ ei sedamonda per de quellas grevas, prigulusas lavurs quasi mo umens giuvens e ferms, han tuttina dus umens: Sep Autoni Lorez de 75 onns e Fidel Venzin de 74 onns, umens de ferma e robusta statura, che fan honur als generalmein tafers e robusts Tuatschins, aunc priu part da quell‘ expediziun. Ils umens, che han giu il pli lunsch ded arrivar tier las „meidias“ de fein a pastg han giu in viadi de 3 uras cun lur schliusas ed ils demaneivel 2 uras. Il viadi ei staus naven da Maria Hilf ad uaul Viradas, sut Cavradi en ed atras las spuretgas valls, en differents loghens fetg prigulusas de lavinas. En in liug, che vegn numnaus il „Vadretg grond“, fuva uonn aschi bia vadretg, ch’ ils umens han stoviu ir cul fein sut il vadretg oragiu circa ina lunghezia de 25 meters. Las rusnas dil vadretg sclarevan mo mal, aschia ch‘ ei fuss stau giavischeivel ded era haver leu igl electrisch. Tut quel fein, ca. 80 pons, ei vegnius menaus tochen Derval e da leu cun suga sur il Rhein neu a Maria Hilf.

Quei ei ina quorta e munglusa descripziun, co nos umens ston aschi fadigiusamein aquistar lur de viver e nus dubitein buc, che sch’ina partida de quels calirai „socis“, che vulan luvrar mo 8 uras per di, per haver dasperas temps de far disuorden e revoluziun, stovessen parter cun nus nossas lavurs de stad ed unviern, els vegnessen segiramein pli ruasseivels e raschuneivels.